11 listopada 1918 roku w miejscowości Compiegne, przedstaw­iciele Niemiec podpisali rozejm, który oznaczał zakończenie I wojny świato­wej. Wcześniej rozpa­dło się państwo Habsburgów – Au­stro-Węgry, a Rosja borykała się z wewnętrznymi proble­mami po rewolucji październi­kowej.       Symptomy te stały się sygnałem dla Polaków do intensyfikacji dzia­łań niepodległościowych. W Krakowie powstała Polska Komisja Likwi­dacyjna, w Lublinie rząd Ignacego Daszyńskiego. Roz­brajano garnizony niemieckie stacjonujące na terenach tzw. „Kongresówki”. 10 listopada do War­szawy powrócił z internowania Komendant I Brygady Legionów Polskich Józef Piłsudski. Przybył witany jako mąż opatrznościowy. Spra­wująca władzę w Warszawie Rada Regencyjna prze­kazała mu naczelne dowództwo nad wojskiem a następnie (14 listopada) zdecydowała o przekazaniu pełni władzy pań­stwowej, którą od 22 listopada sprawował jako Tymczasowy Naczelnik Państwa.       O atmosferze tamtych dni niech świadczą słowa świadka tych wydarzeń: "Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogar­nął. (...) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym naro­dem, ten nie dozna w swym życiu największej radości. Cztery pokolenia czekały, piąte się doczeka­ło. Od rana do wieczora gromadziły się tłumy na rynkach miast; robotnik, urzędnik porzucał pracę, chłop porzucał rolę i leciał do miasta, na rynek, dowiedzieć się, przekonać się, zobaczyć wojsko polskie, polskie napisy, orły na urzędach, rozczulano się na widok kolejarzy, ba, na widok polskich policjantów i żandarmów".       Od tego momentu Polska wstąpiła na długą i mozolną drogę budowy niepodległego państwa polskiego. Kolejne rządy zmagały się z ustaleniem granic państwa, które oprócz realizacji marzeń wielu pokoleń Polaków, musiało odzwierciedlać sytuację geopolityczną ówczesnej Europy. Doko­nano tego dzięki współpracy różnych środowisk politycznych, działalności dyplomatycznej (m.in. Romana Dmowskiego podczas konferencji wersalskiej) oraz najwyższemu poświęceniu uczestni­ków powsta­nia wielkopolskiego, powstań śląskich i wojny polsko-sowieckiej. Jesteśmy bezpośred­nimi spadko­biercami tego procesu. W tym kontekście warto przywołać słowa Józefa Piłsudskiego: "Kto nie sza­nuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku teraźniejszości, ani nie ma prawa do przyszłości".       Pierwsze formy świętowania odzyskania niepodległości pojawiły się w połowie lat dwudzie­stych XX wieku. Odsłaniano pomniki bohaterom walk o niepodległość Ojczyzny, wręczano sztan­dary jednostkom wojskowym, odbywały się defilady i rewie wojskowe. Do 1936 r. 11 listopada był więc głównie świętem wojska. Od 1937 roku, z przerwą na lata od 1939 do 1989, obchodzony jest jako święto państwowe - Dzień Niepodległości.       Z okazji Narodowego Święta Niepodległości, Historyczne Koło Naukowe XV Liceum Ogólno­kształcącego przygotowało wystawę upamiętniającą powyższe wydarzenia. Zostanie ona zaprezen­towana społeczności szkolnej w poniedziałek (14 listopada). Serdecznie zaprasza­my!

Józef Piłsudski                   Roman Dmowski